Cultuur en Bibliotheekwerk

< terug naar Thema’s

De VGG ondersteunt en organiseert diverse overlegstructuren voor ambtenaren en bestuurders om vorm te geven aan de invulling van bovenlokale thema’s op het gebied van Cultuur en Bibliotheekwerk. Daarbij wordt gekeken waar de Groninger gemeenten zich op kunnen verenigen en op samenwerken? Ook wordt verbinding gelegd met recreatie en toerisme en met economie.

Vanuit de Groninger gemeenten wordt samengewerkt met de provincie Groningen en diverse Groninger steunorganisaties op het gebied van cultuur en cultuureducatie en met Biblionet.

Wat hebben we gedaan in 2023

In samenwerking met de provincie Groningen en Stichting Kunst & Cultuur hebben we een aantal ambtelijke bijeenkomsten georganiseerd, onder andere over de SPUK-regeling en Cultuur- en erfgoedbeleid. Er is een ambtelijke agendacommissie ingesteld om de strategie, samenhang en scherpte te bewaken.

Bestuurlijke bijeenkomst bibliotheekwerk op 20 april

De portefeuillehouders Bibliotheekwerk kwamen bij elkaar op 20 april in het gemeentehuis van Veendam. Rachel van den Hoogen van Biblionet gaf een toelichting op de Kamerbrief “ Een abonnement op de hele wereld, versterken van het stelsel van openbare bibliotheken” (4 november 2022). Er komt extra geld voor bibliotheken beschikbaar door middel van een specifieke uitkering (SPUK). Ook komt er een zorgplicht voor gemeenten vanaf 1 januari 2025 om de toegankelijkheid te waarborgen.

Daarnaast is verkent of de pilot “Een bibliotheek voor iedereen” kan worden uitgerold in de gemeenten. Doel van de pilot is om de bibliotheek voor iedereen toegankelijk (gratis lidmaatschap voor iedereen) te maken. Voordeel hierbij is dat iedereen sneller de bibliotheek binnenloopt en bijvoorbeeld het IDO (Informatiepunt Digitale Overheid) goed kan vinden.

Bestuurlijke bijeenkomst 13 april

De bestuurlijke bijeenkomst op 13 april stond in het teken van 10 jaar Cultuureducatie Met Kwaliteit CMK. Samen met stichting K&C en jongeren van theater De Steeg is besproken wat tien jaar samenwerking tussen overheden, het Groningse onderwijs en de cultuureducatiesector heeft opgeleverd. Daarnaast is besproken wat de ingrediënten moeten zijn voor de toekomst om alle doelen van het bestuurlijk kader Cultuur en Onderwijs te behalen (zie: https://www.lkca.nl/artikel/bestuurlijk-kader-cultuur-en-onderwijs ).

Bestuurlijk overleg 2 november

Tijdens het bestuurlijk overleg op 2 november is het voorstel besproken om te komen tot het opstellen van een convenant Cultuureducatie. Doel is de verankering van het cultuureducatiebeleid in de Groninger gemeenten. In zo’n convenant zou het Groningse karakter en de Groninger kenmerken van ons gebied naar voren moeten komen. Een ambtelijke werkgroep zal worden ingesteld om dit verder vorm en inhoud te geven.

Daarnaast werd een presentatie gegeven over “De Nieuwe Poort” in Groningen. Nynke Stellingsma en Marc Floor gaven een inkijkje in de plannen en de impact welke dit zal hebben op de regio.

Op dit thema werken we samen met:

Wat hebben we gedaan in 2021/2022

Ontwikkelingen afgelopen 2 jaar

Corona heeft een grote impact gehad op het culturele leven, ook in onze
Groninger gemeenten. Voorstellingen gingen niet door, musea en andere publieksvoorzieningen waren lange tijd gesloten. Naast de  impact op culturele instellingen, had dit ook gevolgen voor het culturele leven en ontmoetingen in de dorpen en steden: dit lag grotendeels stil. Nu wordt met vaart met culturele instellingen en ondernemers in het veld weer volop ingezet op dit beleidsterrein.

Tijdens de ambtelijke en bestuurlijke overleggen Cultuur wordt doorgaans nauw samengewerkt met de Provincie. 

  • Afspraken tussen gemeenten en provincie: Op 26 januari 2020 hebben de provincie en de Groninger Gemeenten besloten om samen op te trekken in de opdrachtverlening naar culturele steuninstellingen, het onderzoek naar vrijwilligersbeleid onder musea en andere culturele instellingen, de uitvoering van de Fair Practice Code en Good Governance, en het zoeken naar de verbinding van Cultuur aan maatschappelijke vraagstukken zoals sociaal domein, leefbaarheid, erfgoed, toerisme etc.
  • Ontwikkelingen rondom het Shared Service Centre ( naamswijziging: “innovatieprogramma musea”): in samenwerking met de Provincie zal in 2022 een platformsessie over dit onderwerp georganiseerd worden. Geconstateerd werd dat veel kleine instellingen er baat  bij kunnen hebben als zaken als financiële administratie, personeelsbeleid, implementatie van wet- en regelgeving meer in gezamenlijkheid vanuit een shared service centre-gedachte uitgevoerd zou kunnen worden.
  • Stand van zaken rondom projecten Nationaal Programma Groningen (NPG): doel is om kennis te delen rondom NPG-projecten, welke kleine en grote projecten lopen er en zijn aangevraagd door de gemeenten? Vaak hebben deze projecten een link met cultuur en het culturele aanbod wat er al in gemeenten is, zodat een goede afstemming zorgt voor versterking van de programma’s.
  • Impact van coronaregelingen op culturele activiteiten, alsmede financiële ondersteuning van zzp’ers en culturele verengingen vanuit landelijke regelingen
  • Verbinding zoeken tussen Cultuur en andere beleidsterreinen: Culturele verenigingen hebben ook een functie als sociale ontmoetingsplek en kunnen daardoor een positieve bijdrage leveren aan de mentale gezondheid van de inwoners. Hoe kan Cultuur gekoppeld worden met andere beleidsterreinen?
  • Inzet en behoud van vrijwilligers bij culturele instellingen: dit thema speelt niet alleen bij culturele instellingen, maar bijvoorbeeld ook bij sportverenigingen.  Vrijwilligers zijn onmisbaar bij een sportvereniging, helaas is nieuwe (jonge) aanwas bij een vergrijzend vrijwilligersbestand nog niet op veel plekken de dagelijkse praktijk en kampen veel verenigingen met een terugloop van het aantal vrijwilligers. Hoe stimuleer je jonge mensen om vrijwilliger bij een culturele instelling te worden?
  • Afstemming zoeken tussen gemeentelijke cultuuractiviteiten, provinciale cultuuractiviteiten, cultuuractiviteiten vanuit Nationaal Programma Groningen (NPG) en Toukomst.

De VGG organiseert en ondersteunt de bestuurlijke en ambtelijke overlegstructuren binnen het Bibliotheeknetwerk.

De Wet Stelsel Openbare Bibliotheekvoorzieningen (Wsob) is sinds 1 januari 2015 van kracht. De wet brengt lokale bibliotheken, provinciale serviceorganisaties en de Koninklijke Bibliotheek samen in één bibliotheeknetwerk.

Ontwikkelingen van de afgelopen 2 jaar

De bibliotheek heeft zich succesvol getransformeerd van een gebouw voor het uitlenen van boeken naar een voorziening, soms eigenstandig maar veelal onderdeel uitmakend van een multifunctioneel centrum en/of scholengemeenschap, die volop in de maatschappij staat en waar je voor verschillende diensten terecht kunt. Tijdens de ambtelijke en bestuurlijke overleggen Bibliotheekwerk wordt doorgaans nauw samengewerkt met de Provincie Groningen en Biblionet Groningen.

  • Huisvestingsplan Bibliotheken per gemeente. Het huisvestingsplan wordt door Biblionet per gemeente opgesteld. De plannen kunnen onderling tussen aangrenzende gemeenten gedeeld worden.
  • Producten en Diensten Catalogus (PDC). In 2022 zal voor de nieuwe wethouders Bibliotheekwerk een sessie georganiseerd worden over de achtergrond van de PDC. Deze sessie zal door de VGG en Biblionet voorbereid worden.
  • Landelijk convenant Bibliotheekwerk 2020-2023: Dit landelijk convenant bestaat uit 3 maatschappelijke opgaven voor de Bibliotheek, die in het innovatiejaarplan (zie volgende bullet) als leidraad worden gebruikt: geletterde samenleving, participatie in de informatiesamenleving en een leven lang ontwikkelen.
  • Innovatiejaarplan. Het innovatiejaarplan 2022 is in maart 2022 gepresenteerd door Biblionet en de provincie. Jaarlijks wordt er op basis van individuele gesprekken tussen Biblionet en de gemeenten een jaarplan ontwikkeld. Het jaarplan is gerangschikt op bovengenoemde thema’s. Ideeën moeten ten goede komen aan het hele Bibliotheeknetwerk in Groningen: de input wordt per thema gerangschikt en er wordt gekeken waar de behoefte vanuit meerdere Groninger Gemeenten ligt. de In mei zullen de gesprekken voor  het jaarplan 2023 plaatsvinden. In VGG verband zal er na afloop van de individuele gesprekken een gezamenlijke sessie georganiseerd worden om de inhoud van het jaarplan 2023 te bespreken.